Ses Teli Felci / Prof. Dr. Bülent Topuz

Ses tellerine gelen sinirlerin fonksiyon dışı kalması ile ortaya çıkar. Tek taraflı felçler önemli ses ve solunum problemlerine neden olmadıklarından gözden kaçabilirler. Dikkatli hastalar seslerindeki çatallanmadan, konuşurken yorulmaktan ve yeterince yüksek ses çıkaramamaktan ve zaman zaman gelen gıcık öksürüğünden şikayetçi olabilirler.
Ses çıkarırken orta hatda birbirine dokunması gereken ses tellerinden felçli olan ses teli orta hatdan uzakta kalır. Ne kadar uzak kalırsa ses kalitesi o kadar bozulur. Bazı hastalarda o kadar uzakta kalır ki, aradan bol miktarda hava kaçağı olur ve hasta konuşma esnasında yorulur. Altı aylık bir süre sonunda düzelme görülmezse ameliyat ile düzeltme gerekir. Çalışmayan ses teli dışarıdan konulan bir silikon protezle orta hatta doğru itilir. Böylece çalışan ses teli ile rahat temas etmesi sağlanmış olur. Ameliyat lokal anestezi altında ses kalitesini kontrol ederek yapılır.
Çift taraflı ses teli felçleri hemen daima guatr ameliyatlarından sonra görülür. Bu hastalarda her iki ses teli orta hattadır ve ses problemi yoktur. Hava yolu daralmıştır. İstirahatta nefes darlığı olmayabilir, ancak hareketle, örneğin merdiven çıkarken mutlaka ortaya çıkar. Bu hastalarda enfeksiyon neticesi oluşabilecek minimal ödemler bile ciddi solunum tıkanmalarına neden olabilirler. En kısa zamanda bir uzman tarafından görülmeleri gerekir.
Nefes darlığı olan hastalarda nefes darlığının, ses tellerinin birini ameliyatla kenara çekerek rahatlatılması gerekir. Normal bir solunum için ses telleri arası 5 mm’lik açıklık iyidir. Ancak bu açıklıkta ses kısık çıkar. 3 mm açıklıkta ses iyi çıkarken nefes darlığı görülür. Ameliyatla 4 mm’lik bir açıklık sağlanmaya çalışılır. Bu açıklığı sağlamak tek bir girişimde mümkün olmayabilir. Ameliyat genel anestezi altında ve mikroskop ile yapılır. Hava yolunu güvence altına almak için boğazda geçici delik açmak gerekebilir. Bu delik hasta hastaneden taburcu olmadan kapatılır. İlaçla tedavisi yoktur.
Tek taraflı kord vokal paralizilerinin çoğunda neden ortaya konulamaz. Üst solunum yolu enfeksiyonu yapan bir virüs ses tellerini hareket ettiren kasa giden siniri de tutabilir, ancak bunu ortaya koymak oldukça zordur. Beyin sapından göğüs içine kadar olan bölgedeki herhangi bir tümoral lezyon da paralizi nedeni olabilir. Bu bakımdan, ses fonksiyonları bozulmasa bile, ses teli felçleri ileri tetkik gerektirir. Zor doğumlardan sonra sinir zedelenmesine ve ses teli felci görülebilir. Bu çocuklarda ağlama sesi kısıktır. Tanı muayene ile konur.