Hastalığı geçirmiş olanlar hangi aşıyla aşılansınlar?
Hastalığı geçirmiş olan kişilere 3-6. aydan itibaren tek doz BioNTech® aşısının uygulanması ile yüksek düzeyde bağışıklık yanıtı oluştuğunu gösteren çalışmalar bulunmaktadır. Daha az sayıda veri olmakla birlikte hastalığı geçirmiş olan kişilere iki doz olmak kaydıyla Sinovac® aşısı uygulamasının da yüksek düzeyde bağışıklık sağladığı gösterilmiştir. Bu konuda kesin öneride bulunmak için hastalığı geçirenlere tek doz BioNTech® veya iki doz Sinovac® uygulamalarından hangisinin daha faydalı olacağını araştıran çalışma sonuçlarına ihtiyaç vardır. Ancak eldeki verilerle Delta varyantının yayılmasının önlenmesi ve yeni varyantların ortaya çıkmasının engellenebilmesi için hastalığı geçirenlere 3-6 ay sonra BioNTech® aşısının uygulanması daha akılcı görünmektedir.
İki doz aşıdan sonra COVID geçirdim. Üçüncü doz aşımı ne zaman olmalıyım?
Bir veya iki doz sonrasında COVID geçiren kişiler tıpkı aşılanmamış ve COVID geçirmiş kişiler gibi hastalıktan sonra 3-6. aydan itibaren aşılanabilecekleri düşünülmektedir. Bir doz Sinovac® aşısından sonra COVID geçirmiş olanların 3-6. aydan itibaren olacakları aşı birinci dozla aynı aşı olabileceği gibi hem kendilerinin korunması hem de Delta varyantının yayılmasının önlenmesi ve yeni varyantların ortaya çıkmasının engellenebilmesi açısından BioNTech® aşısı olmaları doğru olacaktır.
Solid organ nakli uygulanmış kişilere COVID-19 aşısı yapılabilir mi?
Solid organ nakli yapılmış kişilerde COVID-19’un ağır seyretme riski yüksektir, bu nedenle aşılanarak hastalıktan korunmaları oldukça önemlidir. Tüm solid organ nakli alıcılarında, ülkemizde olan inaktive virus aşısı veya mRNA aşısı uygulanabilmektedir. Ancak bu kişiler bağışıklık sistemlerini zayıflatan ilaçlar da kullandıkları için, daha immunojen olan mRNA aşılarını tercih etmeleri önerilir. Bağışıklığı etkileyen ilaçların kullanımı bu kişilerde aynı zamanda aşıya yanıt ve koruyuculuk oranlarının da düşüklüğüne neden olabileceğinden, solid organ nakli alıcıları aşılandıktan sonra maske ve mesafe gibi kişisel koruyucu önlemlere uymaya da devam etmelidir. Transplantasyondan sonra aşılama için ideal zaman tam olarak bilinmemekle birlikte, hastalığı edinme riskine ve koruyucu bağışık yanıt geliştirebilme olasılığına göre değerlendirme yapılmalıdır. Mümkün olan durumlarda, transplantasyondan sonra en erken 1. ayda, T veya B lenfositleri azaltan tedaviler (örn. anti-timosit globülin, rituksimab vb.) alan kişilerde ise bu ajanların kullanımından en az 3 ay sonra aşılama yapılması tercih edilmelidir.
Editör: TE Bilisim
