Günümüzde bir çok kişinin sıkıntı yaşadığı ya da etrafından duyduğu bir rahatsızlık; uyku apnesi. Uyku sağlıklı bir yaşam için vücudun tamemen dinlenmeye geçtiği bir dönemdir. Uyku apnesi horlamadan daha fazlasıdır ve uykuda nefesin en az 10 saniye süreyle durması olarak tanımlanır. Uyku boyunca bu durum çok fazla sayıda olabilir. Uyku apnesi sırasında solunum çabası surer ve bir müddet sonra beyin uyarılır ve hava yolu açılır. Kişi gürültülü bir homurdanma ile tekrar nefes almaya başlar ve horlamaya devam eder. Uyku apnesi olan kişiler, sağlıklı bir şekilde uyuyamazlar. Bu nedenle de uykuda nefes durması dışında çeşitli şikayetler gelişir. Bunlardan en önemlisi sabahları yorgun kalkmadır. Gece kaç saat uyurlarsa uyusunlar, sabahları dinç bir şekilde kalkamazlar. Gürültülü horlamaya bağlı olarak etrafındaki kişileri rahatsız ederler. Uyku kaliteleri bozulduğu için gündüz uyuklamaları başlar. İş konsantrasyonları ve buna bağlı olarakta iş verimlilikleri düşer. En önemli problemlerden birisi bu kişilerde direksiyon başında uyuma riski ve trafik kazası riskindeki artıştır. Ayrıca uyku apnesi esnasında kalp yüklenmesinden dolayı kalp problemleri ve yüksek tansiyon gibi sistemik hastalıklarda ortaya çıkabilir. Bu hastalığa neden olabilecek bir çok durum vardır ve bunlardan en önemli nedenlerden birisi aşırı kilodur. Kilosu fazla olan kişilerde bu durum daha fazla görülür. Ayrıca burunda kemik eğrilikleri, et büyümeleri, geniz ve/veya burunu tıkayan kitleler, bademciklerde aşırı büyümeler, küçük dilde sarkmalar, yumuşak damakta sarkmalar gibi hava yolunu tıkayabilecek bir çok durum bu hastalığa yol açabilir.
Neler yapılabilir?
Uyku apnesi düşünülen bir kişide yapılması gereken öncelikle detaylı bir KBB bakısı ile hava yolunu daraltacak patolojilerin ortaya konmasıdır. Daha sonra bu hastalara uyku testi yapılır. Uyku testi ile apnenin derecesi ve tedavide izlenecek yollar belirlenir. Bu hastalıkta önlenebilir en önemli risk faktörü kilodur. Bu tür rahatsızlığı olanlar eğer varsa mutlaka fazla kilolarından kurtulmalılardır. Uyku testi sonucuna gore hafif ya da orta derecedeki uyku apne durumlarında, eğer var ise solunum yollarını kapatan patolojiler cerrahi ile düzeltilebilir. Ağır apnelerde ise bazı özel cihazlar kullanılır bu cihazlar hava yolunu sürekli açık tutarak şikayetleri önlemeyi amaçlar.
‘Op. Dr. Emre Erkilet – Denizli Cerrahi Hastanesi’