Havaların soğuması ile birlikte üst solunum yolu enfeksiyonu sayısında ciddi bir artış başladı. Özellikle okullarda gelişen salgınlar nedeni ile bir çok çocukta bu tür enfeksiyon görülme riski oldukça fazlalaştı. Orta kulak enfeksiyonları da bu dönemde yaygın görülen enfeksiyonlar arasında yer almakta.
Orta kulak enfeksiyonu (tıptaki adı ile ‘otitis media’); kulak zarının arkasında yani orta kulak denilen, işitme kemikçiklerinin yer aldığı bölgede oluşan enfeksiyonlardır. Her yaşta görülebileceği gibi, genellikle çocukluk çağında daha sık karşılaşılmaktadır. Çocukların büyüme çağında % 50 sinde en az bir kez orta kulak enfeksiyonu gözlenir. Orta kulak enfeksiyonları genellikle soğuk algınlığı ya da grip gibi hastalıkları takip eden bir kaç gün içinde ortaya çıkmaktadır.
Orta kulak enfeksiyonları akut (yeni başlayan ve hızlı gelişen) ve kronik (daha uzun süredir olan, tedadiye dirençli) olmak üzere ikiye ayrılabilir. Bugünkü yazımızda akut otitis mediadan (orta kulak enfeksiyonu) bahsedeceğim.
Orta kulak enfeksiyonunda öncelikle genelde burun akıntısı, burun tıkanıklığı, hafif ateş, boğaz ağrısı ve öksürük gibi genel soğuk algınlığı belirtileri başlar. Sonrasında çok küçük çocuklarda ağlama nöbetleri, ateş, kulakla oynama, daha büyüklerde ise başağrısı, ateş, kulakta ağrı, kulakta tıkanıklık, iştme azlığı gibi bulgular eklenir. Eğer enfeksiyona bağlı kulak zarında delinme olur ise kulaktan sarı ya da kanlı bir akıntı gelir.
TANI NASIL KONUR?
Hekim tarafından yapılan muayenede enfeksiyonun durumuna ve şiddetine bağlı olarak kulak zarında kızarıklık, dışa doğru bombeleşme, zarda matlaşma (zarın kendi doğal rengini kaybetmesi), kulak zarında büller ya da zarda delik ve kulak kanalında akıntı tespit edilir. Gerekli durumlarda işitme testleri ve orta kulak basıncı testleri yapılır.
TEDAVİ NASIL YAPILIR?
Orta kulak enfeksiyonu için uygun tedavinin belirlenmesinde şikayetlerin ne kadar zamandır gözlendiği ve şiddeti göz önüne alınır.
Tedavide genellikle antibiyotik başlanır. Ağrıyı gidermek için ağrı kesiciler ve ateş var ise ateş düşürücüler tedaviye eklenir. Orta kulağın havalanmasını sağlayan ve geniz bölgesine açılan östaki tüpünde ve üst solunum yolundaki şişme ve ödem için dekonjesten denilen ilaçlar verilebilir. Eğer zarda delik oluştu ise ve akıntı varsa, kulak kanalından bu akıntı temizlenir, kulak damlaları tedaviye eklenir ve zarın kapanması açısından hasta takip edilir. Bunun haricinde orta kulak enfeksiyonlarında, enfeksiyon zarın arkasında olduğu için kulak damlaları kullanımına gerek yoktur ve bir etkisi olmayacaktır.
Bazı durumlarda ilaç kullanımı ile orta kulak enfeksiyonu tedavi edilemeyebilir. Bu durumda cerrahi müdahale gerekebilir. Ameliyatta kulak zarına bir çizik yapılır, orta kulaktaki enfeksiyon boşaltılır ve gereken durumlarda kulak tüpü yerleştirilir.
ORTA KULAK ENFEKSİYONLARINDA OLUŞABİLECEK KOMPLİKASYONLAR NELERDİR?
Tekrar eden ya da tedavi edilmeyen orta kulak enfeksiyonları özellikle çocuklarda işitme sorunlarına neden olabilir. Çocuklarda gelişebilecek işitme kayıpları konuşmayı geciktirecek, buna bağlı olarakta öğrenmeyi güçleştirecektir.
Nadir de olsa orta kulak enfeksiyonlarında enfeksiyonun beyne ve kemiklere ulaşması söz konusu olabilir. Bu duruma bağlı menenjit, beyin absesi, beyin iltihabı, yüz felci, kulak bölgesindeki kemiğin enfeksiyonu (mastoidit) gibi tablolar ortaya çıkabilir. Bunlar özellikle antibiyotiklerin kullanıma girmesi ile çok nadir görülen ancak özellikli durumlardır.
Herkese sağlıklı günler dilerim..
‘Op. Dr. Emre Erkilet – Denizli Cerrahi Hastanesi’
