Yaşlılıkta Denge Egzersizleri / Sevim Akşit

İnsanın özünde özgürlük duygusu hakimdir. Ancak yaşlılıkla birlikte gelen bazı hastalıklar kişiyi başkalarına bağımlı hâle getirebiliyor. Günümüzde 65 yaş ve üzerindeki insanların sayısı hızla artmakta. Dolayısıyla damar sertliği, kanser, diyabet, bunama, idrar tutmada zorlanma, görme bozuklukları, işitme bozuklukları, yetersiz beslenme, kemik erimesi, eklem kireçlenmesi, kıkırdak harabiyeti, yürüme bozuklukları, bası yaraları, uyku bozuklukları ve sık düşmeye bağlı yaralanmalar, sakatlanmalar, hareket kısıklığı gibi hastalıklar ve sağlık problemleri yaşam kalitesini düşürdüğü gibi özgürlük alanımızı da daraltıyor. Bu durumu tamamen engelleyemeyebiliriz ancak olumsuz etkilerini azaltabiliriz. Çünkü son yıllarda tıbbın gelişmesi, bireyin kendini ve yaşamı önemsemesi nedeniyle ortalama insan ömrü uzamakta.
Sağlıklı beslenme, düzenli sağlık kontrolleri ve spor yapmak ise insan ömrünü uzatmakla kalmaz yaşamı daha kaliteli hâle getirir. Bu bağlamda önceliklerimizden biri de yaş aldıkça fiziksel sağlığımızı korumaktır ve fiziksel sağlığımızı korumanın en iyi yöntemlerinden biri de denge egzersizleri yaparak düşme ve düşmeye bağlı yaralanma gibi ileri yaşlarda karşılaşılabilecek sorunları engellemektir. Bu egzersizler sevdiklerimizle güzel anılar biriktirmemize ve hayatımıza kendi istediğimiz gibi yön vermemize de yardımcı olacaktır.
Hayatımızın her evresinde olduğu gibi yaşlanma evresinde de uzmanlardan yardım almak önem arz etmektedir. İstanbul Rumeli Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Rekreasyon Bölümü akademisyenlerinden Ayşenur Kurt siz değerli okuyucularımız için dengeli yaşlanmayı açıkladı:


            Ayşenur KURT
Dengeli Yaşlanma
Zamanı ve yaşlanmayı durduramıyoruz fakat geçen zamanı ve yaşlanma sürecini kaliteli geçirme imkânını kendimize sunma şansına sahibiz. Bu süreci yavaşlatabilmemizin elzem yollarından biri olan egzersiz ile birçok olumlu sonuca ulaşabiliriz. Ülkemizde ve dünyada yaşlı bireylerin sayısı hızla artmaya başlamıştır. Yaşlıların birlikte egzersiz yapmaları, birlikte ortak konular bularak tartışmaları, ortak hobiler geliştirmeleri ve sosyalleşmeleri hayata bağlılıklarının devamını sağlayarak yaşam isteklerini artırmaları açısından son derece yararlı olacaktır.
Hafızanın ve net düşünebilme yetisinin bozulmasına neden olan ilerleyici beyin hastalığı demans, yaşlılıkla bağlantılı en yaygın kronik hastalıklar arasında yer almaktadır. Çoğu birey fiziksel hareketliliğin kaybıyla ilgili endişelerin yanı sıra, yaşlılıkta zihinsel becerilerini kaybetmekten de büyük endişe duymaktadır. Bireylerin yaşam kalitesini artırmak, denge fonksiyonlarını geliştirmek, demans ve sistemik hastalıkların önüne geçebilmek amacıyla denge, güçlendirme, pilates ve yoga egzersizlerinin yanı sıra zekâ ve akıl oyunları da alışkanlık hâline getirilmelidir.
İleri Yaşın En Büyük Sorunu: Denge
Yaşın ilerlemesinden kaynaklanan sağlık sorunlarımızla baş edebilmek için denge kavramı vücudumuzun ve hayatımızın ayrılmaz bir parçası olmalıdır. Çünkü azalan fiziksel aktivite ile vücudumuz yapısal ve fonksiyonel anlamda değişikliğe uğramakta ve bu değişikliklere bağlı olarak yaşlı bireylerde denge sorunları görülmektedir. Yaşlılık sürecinde yaşanan düşmeler, düşmeye bağlı yaralanmalar ve bunun sonucunda meydana gelebilen ölümler denge sorunlarından kaynaklanmaktadır. Bu sorunu önlemek adına erken yaşlardan itibaren denge egzersizlerine başlamak önem arz etmektedir.
O hâlde ileri yaş gruplarında ne tür denge egzersizleri yapmalıyız? Uygulanacak denge egzersizleri sabit ve sabit olmayan zeminlerde tek ayak üzerinde duruş, dinamik ve statik dengelerini bozmaya yönelik uygulanan çalışmalar (pertürbasyon), postüral kas gruplarını zorlayan çalışmalar ve pozisyon hissini geliştirecek egzersizler (propriyosepsiyon) içermelidir.




(https://www.tekscan.com/products-solutions/balance-stability)

Her bireyin kendine özgü vücut yapısı ve rezervi olduğundan alanında uzman eğitmenler ve hekimler tarafından bireyin yaşına, özelliğine ve hastalık türüne göre egzersizler belirlenmeli ve egzersiz öncesinde ve sonrasında fizyolojik ve psikolojik testler uygulanmalıdır.






(https://www.verywellfit.com/beginner-bosu-balance-trainer-exercises-1231446)

Unutulmamalıdır ki bu süreci yavaşlatıp, kaliteli bir yaşama sahip olmak bizim elimizdedir…
Kaliteli bir yaşam için sağlıklı ve dengeli kalmanız dileğiyle!

Sevim AKŞİT
İstanbul Rumeli Üniversitesi 
Spor Bilimleri Fakültesi 
Engelliler İçin Egzersiz ve Spor